Kur Korumalı 100 Bin Ne Kadar Faiz Getirir?
Bugün herkesin dilinde: “Kur Korumalı Mevduat Hesabı.” Ekonomistler tartışıyor, finans uzmanları yorum yapıyor, ama gerçekten anlamaya çalıştığımızda bu sistemin ne kadar etkili olduğu, bize uzun vadede ne kadar kazandıracağı ve en önemlisi, bu sistemin halk için ne kadar adil olduğu hala net değil. Bir soru var: Kur korumalı 100 bin, gerçekten ne kadar faiz getirir? Hadi gelin, bu soruyu masaya yatırıp tartışalım, çünkü ekonomide gizlenmiş pek çok gerçek var.
—
Kur Korumalı Mevduat: Cazip Bir İkna mı?
Herkesin gündeminde olan bu sistemin cazibesi, enflasyonun zirveye ulaşması ve döviz kurlarının hızla artmasıyla birlikte daha da arttı. Şu noktada bir şeyler açık olmalı: Her şey ne kadar “korunuyor”? 100 bin TL’yi kur korumalı mevduat hesabına yatırdığınızda faiz oranı ne kadar yüksek olacak? Temelde, bankalar, Türk Lirası’nı tutan yatırımcıyı döviz kuru dalgalanmalarına karşı korumak için kur farkını garantileyen faizler vaat ediyor. Ama ne kadar faydalı? Ne kadar verimli?
—
Faiz Getirisi: Zayıf Bir Yatırım mı?
Kur Korumalı Mevduat sistemi ilk bakışta oldukça cazip görünebilir. Ama daha derinlemesine inince, “peki ya gerçek getirisi?” sorusu devreye giriyor. Bu sistemin aslında orta ve uzun vadede ne kadar verimli olacağı konusunda ciddi soru işaretleri var. Bankaların sunduğu faiz oranları, genellikle %15-20 civarında ve bu oranlar enflasyonla karşılaştırıldığında ne kadar anlamlı? Üstelik bu oranlar, döviz kuru ile ilişkili bir fark ödemesiyle şekillendiği için, döviz kurlarındaki dalgalanmalara bağlı olarak yatırımcının kazancı her zaman garanti edilemez. Üzerine bir de Türkiye’deki yüksek enflasyon oranlarını eklediğinizde, yüzde 20’lik bir faiz oranı, gerçek kazancı yeterince anlamlı kılmayabilir.
Öyle ya, yüzde 20 faiz ile 100 bin TL koyduğunuzda 1 yıl sonunda 120 bin TL oluyor, ama enflasyon %50 ise, aslında paranızın alım gücü azalmış oluyor. O zaman bu faiz oranı, yalnızca kağıt üzerinde yüksek, ama gerçekte alım gücünü artırmıyor. O zaman soralım: Bu sistem gerçekten vatandaşın refahını artırıyor mu, yoksa sadece kısa vadeli bir çözüm mü?
—
Büyüyen Borçlar ve Sistemsel Sıkıntılar
Kur Korumalı Mevduat sisteminin bir diğer zayıf yönü ise, devletin aslında bu sistemi bir nevi “sürekli” desteklemesi gerekecek olması. Zira, döviz kuru üzerinden gelen farkın bankalar aracılığıyla vatandaşa ödenmesi için, devletin bütçesinden ciddi bir fon ayırması gerekiyor. Peki, bu durum sürdürülebilir mi? Uzun vadede hükümetin bu sistemi devam ettirip ettiremeyeceği büyük bir soru işareti.
Ayrıca, diğer bir sorun da şu: Eğer döviz kuru bir anda büyük bir artış yaşarsa, devletin sübvanse ettiği farklar, maliyetleri nereye kadar taşıyacak? Hükümetin bu kadar fazla döviz desteği sağlaması, finansal sürdürülebilirliği ne kadar tehdit ediyor? Bu sorulara cevap almak zor, ama kesin olan bir şey var: Bu sistemin arkasında bir zamanlar vadettikleri kadar dayanıklı olmayan bir yapı olabilir.
—
Toplum İçin Adil Mi?
Şimdi gelin biraz daha eleştirel bir bakış açısına bakalım: Kur korumalı mevduat aslında toplumun tüm kesimleri için ne kadar adil? Bankaların ve yüksek gelirli kesimlerin büyük kazançlar sağladığı, ancak düşük gelirli vatandaşların bu fırsattan yeterince faydalanamadığı bir ekonomi anlayışına sahip miyiz? Enflasyonun yüksek olduğu bir ortamda, parası olmayan, tasarruf yapmayan, bankalarda parası bulunmayan insanlar için bu sistem ne ifade ediyor?
Bu konuda ciddi bir adalet sorunu var. Çünkü sadece belli bir gelir grubuna hitap eden bir sistem, toplumun geri kalanını ekonomik olarak dışlayabilir. Yüksek gelir grubu, döviz kuru artışı ve kur farkından fayda sağlarken, düşük gelirli halkın herhangi bir “kur farkı” kazancı olmuyor.
—
Sonuç: Gelecekte Ne Olacak?
Kur Korumalı Mevduat sistemi çok önemli bir çözüm gibi görünse de, uzun vadede verimliliği ve toplumun geneline nasıl etki edeceği büyük bir soru işareti. Döviz kurlarındaki dalgalanmalara bağlı olarak, faiz oranları çok yüksek olmasa da, bir kurtuluş yolu olabilir. Ama gerçekte, bu sistemin ne kadar sürdürülebilir olduğu ve herkesin eşit şekilde faydalanıp faydalanamayacağı hala belirsiz.
Bu sorular üzerinde düşünmek gerek: Gerçekten ekonomiye ne katacak? Yoksa kısa vadeli bir çözüm mü? Ve asıl önemli soru: Bu sistem tüm kesimler için adil mi?
Şimdi size soruyorum: “Kur Korumalı 100 bin gerçekten ne kadar kazandırıyor? Gerçekten tasarruf sahiplerinin çıkarına mı?” Düşünceleriniz bizim için önemli.